Ciąża i poród alpaki

W jakim wieku alpaki przystępują do rozrodu?

Alpaki osiągają dojrzałość płciową do 18. miesiąca życia, niemniej zdarzają się przypadki, kiedy alpaka może przystąpić do rozrodu już w 12 miesiącu. Kwestią kluczową jest osiągnięcie co najmniej 75% masy ciała dojrzałej samicy. Ruja występuje przez cały rok, dlatego też alpaki mogą być kryte praktycznie cały czas. Osobniki płci żeńskiej mogą być dopuszczone do ponownego zapłodnienia po upływie od 2 do 6 tygodni po wykocie. Należy przy tym zaznaczyć, że samce mogą przystąpić do rozrodu w wieku 2-3 lat.

Jak poznać, że alpaka jest w ciąży ?

Jeżeli jesteś hodowcą alpak, z pewnością zastanawiasz się, jak z maksymalną pewnością określić, czy jedno z Twoich zwierząt spodziewa się potomstwa. Znalezienie odpowiedzi na to pytanie nie jest takie trudne, jak mogłoby się wydawać. Dwie główne metody służą do tego celu: testy behawioralne i badania USG.

Metoda behawioralna, znana również jako „plucie”, jest szczególnie ciekawa i w dużej mierze precyzyjna. W skrócie, chodzi o to, aby wprowadzić samca do zagrody z samicą i obserwować jej reakcję. Jeżeli samica usiądzie, prawdopodobieństwo, że nie jest w ciąży, jest wysokie. Jeśli jednak odwróci się i splunie w kierunku samca, jest duże prawdopodobieństwo, że jest w ciąży. Ta metoda jest skuteczna w około 85% przypadków.

Warto zaznaczyć, że nawet jeśli samica ucieknie i plunie w kierunku samca, można być niemal pewnym, że oczekuje ona potomstwa. Jest to dość niezawodny sposób, ale pamiętaj, że zawsze istnieją wyjątki od reguły.

Z drugiej strony, jeśli potrzebujesz większej pewności, możesz skorzystać z badania USG. Jest ono dostępne od ponad 60 dni od momentu zapłodnienia i zapewnia znacznie więcej danych na temat stanu zdrowia zarodka.

Jak długo alpaka jest w ciąży ?

Ciąża u alpak trwa niemal rok, a dokładnie 345 dni. Zdarzają się jednak przypadki, że samice są w ciąży dłużej niż rok. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że większość samic rodzi jedno młode, ale zdarzają się też ciąża bliźniacze, które mogą urodzić się martwe. Z tego względu należy zadbać o wczesną diagnostykę i zlecić badanie USG. Na podstawie ultrasonografu można podjąć decyzję o szybkim przerwaniu zagrożonej ciąży.

Jak wygląda poród u alpaki?

Porody u alpak odbywają się zazwyczaj w sezonie letnim (maj-sierpień). Samice alpak rodzą w pozycji stojącej, a same porody odbywają się zazwyczaj w godzinach porannych lub przedpołudniowych, niemniej zdarzają się także porody popołudniowe. Hodowca musi pamiętać o kontroli łożyska — samica powinna wydalić je nie później niż 6 godzin po porodzie. Warto przy tym zaznaczyć, że alpaki nie zjadają łożyska, ani nie mają zwyczaju wylizywania młodych.

Oznaki zbliżającego się porodu

Zanim dojdzie do samego momentu zero, zwykle można zaobserwować pewne zmiany w zachowaniu alpaki. Nie jest to jednak takie proste, jak mogłoby się wydawać. Często zmiany te są subtelne i wymagają od hodowcy sporej uwagi.

Ważnym elementem jest na przykład zmiana w zachowaniu samicy. Możesz zauważyć, że zaczyna ona być bardziej niespokojna, częściej zmienia pozycję czy też odseparowuje się od stada.

Etap przygotowania do porodu

W tym okresie zaczyna się wydzielanie śluzu, który jest znakiem, że organizm alpaki jest już gotów na narodziny. Oczywiście, to tylko jeden z kilku sygnałów, ale z pewnością warto go zauważyć.

Sam proces narodzin

Kiedy już dojdzie do porodu, warto być przygotowanym na różne scenariusze. Najważniejsze, aby nie panikować. Z reguły poród u alpak przebiega sprawnie, ale jak w każdym przypadku, zawsze mogą wystąpić komplikacje.

W pierwszej fazie, zwanej fazą rozwierania, samica zaczyna wydawać różne dźwięki i znaleźć odpowiednie miejsce do porodu. Następnie widać, jak zaczyna się pojawiać głowa i przednie nogi młodego.

W drugiej fazie, czyli fazie właściwego porodu, młode wychodzi z macicy i zaczyna samodzielnie oddychać. Jest to moment, w którym możesz zauważyć, że samica jest bardzo skupiona i zaangażowana w proces.

W końcu, w fazie trzeciej, następuje wydalenie łożyska. Jest to ostatni etap porodu i sygnał, że zarówno matka, jak i jej potomstwo są już poza największym ryzykiem.

Co zrobić w przypadku komplikacji?

Jeśli zauważysz, że proces porodu nie przebiega zgodnie z planem, zawsze warto skonsultować się z weterynarzem. W przypadkach takich jak zahamowanie porodu czy inne komplikacje, profesjonalna pomoc może być niezbędna.

Oto więc kilka podstawowych informacji na temat procesu narodzin u alpak. Pamiętaj, że każdy poród jest inny i zawsze warto być przygotowanym na różne sytuacje.

Młoda alpaka – opieka poporodowa

Młode są bardzo często pokryte cienką błoną, którą należy usunąć za pomocą sterylnego ręcznika bądź za pomocą palców. Należy przy tym zwrócić uwagę, czy nie pokrywa ust oraz nosa, ponieważ może to utrudniać oddychanie. Nie należy przy tym pozbywać się błony z palców, ponieważ istnieje ryzyko uszkodzenia struktury rozwijającego się jeszcze kośćca. Kikut pępowiny dezynfekuje się za pomocą jodyny bądź innego preparatu do dezynfekcji.

Absolutnie zabronione jest wycieranie czubka głowy i ogona młodych, ponieważ może to spowodować odrzucenie potomstwa przez matkę. To właśnie w tych w obszarach znajdują się gruczoły zapachowe, które pozwalają zidentyfikować młode. Na szczególne uwaga zasługuje kwestia regulacji temperatury ciała, która w chwili porodu osiąga wartość 37,5 stopni Celsjusza. Po kilkudziesięciu minutach spada o około 3 stopni, aby po trzech godzinach powrócić do wartości wyjściowej. Temperaturę ciała potomstwa mierzy się doodbytniczo.

Cria – młoda alpaka

Cria rodzą się zazwyczaj wiosną, od maja do września. Matki alpak rodzą w ciągu dnia. Daje to dziecku czas na rozpoczęcie ssania przed nocą, gdy temperatura spada.

Po urodzeniu młoda alpaka, zwana także cria, waży od 6 do 8 kg. W wieku dorosłym mogą ważyć do 70 kg. Cria potrafi wstawać wkrótce po urodzeniu. Fakt, że te urocze dzieci potrafią już samodzielnie stać na tak wczesnym etapie życia, świadczy o ich odporności. Jednocześnie rzadko można spotkać alpaki, duże czy małe, wędrujące samotnie. Jeśli tak się stanie, nie pozostaną samotnie zbyt długo.

Mleko alpaki ma niższą zawartość tłuszczu i soli niż mleko krowie. Ma także wyższą zawartość wapnia i fosforu. Ze względu na niską zawartość tłuszczu, cria muszą często ssać, aby pobudzić swój wzrost.

Cria pozostanie przy matce do czasu odsadzenia od piersi, czyli około 5 do 6 miesięcy. Ponieważ alpaki są roślinożercami, cria zaczynają pasć się zaraz po odsadzeniu od piersi. Jedzą trawę, liście, a nawet korę.